Sporun Kuralları: Hukukun Spor Dünyasındaki Rolü

Spor fiziksel ve  ruhsal olarak insanın gelişmesine katkı sağlayan önemli faaliyetlerden bir tanesidir. Sporu, önceden belirlenmiş kurallar çerçevesinde insanlar tarafından yapılan faaliyet ve aktiviteler şeklinde tanımlamak mümkündür. Sporun son yıllarda tüm dünyada kabul görmesi ve öneminin artması ile birlikte  bazı kurallar çerçevesinde yapılması ihtiyacı doğurmuştur. Bundan dolayı “spor hukuku” adı altında, sporu belirli kurallara tabi kılan bir hukuk dalı ortaya çıkmıştır.

Spor hukuku dar veya geniş anlamda tanımlanabilir. 

Dar Anlamda Spor Hukuku:

1. Sporcuların hakları ve yükümlülüklerini düzenleyen kuralları;  
2. Spor kuruluşlarının yapısını, faaliyetlerini ve aralarındaki ilişkileri;
3. Antrenörler başta olmak üzere sportif yaşamı yönetenlerin eylemlerini, yükümlülüklerini ve sorumluluklarını;  
4. Spor gerçek ve tüzel kişilerinin davranışlarını;  
5. Sporda “fair play”i;  
6. Sporda yargı organlarının hukuki varlığını ve bunların ihtilafları usul ve esastan çözümleme kurallarını içerir.

 Geniş Anlamda Spor Hukuku: 

1. Bireyin spor yapma ve sportif faaliyetlere özgürce katılma hakkını;  
2. Sportif faaliyet ve ilişkilerinin sosyal güvenlik ve iş hukuku boyutunu;
3. Profesyonel spor aktörlerinin hak ve ilişki düzenlemesini;  
4. Sporda şiddet, doping, ceza ve disiplin hukuku kapsamına giren eylemler gibi olumsuz davranışların önlenmesini; 
5. Sporda adalet ve barışın sağlanmasına yönelik her türlü önlem ve kurumu;
6. Uluslararası spor yarışmalarının yapılabilmesi için gerekli kişi, kurum, kuruluş ve devletler düzeyinde kuralları ve bunlar arasındaki ilişkileri içerir.

Spor Hakkı

Spor yapmak bir haktır. Anayasa’nın 17. maddesindeki “Herkes, yaşama, maddî ve manevî varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.” şeklinde düzenleme mevcuttur. Yine “Sporun geliştirilmesi ve tahkim” başlığını taşıyan Anayasa’nın 59. maddesinin birinci fıkrasında “Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder”, ikinci fıkrasında ise “Devlet başarılı sporcuyu korur” düzenlemeleri yer almaktadır.

  Genelde Spor Hukuku özelde ise Futbol Hukuku son yıllarda gelişerek adeta bağımsız bir hukuk dalı olan bir alandır. Her ne kadar Basketbol, Kayak ve Voleybol alanında da gelişmeler hızlanmış ise de, hitap ettiği kitle ve  ortaya çıkardığı hukuksal sorunlar anlamında Spor/Futbol hukuku önemli bir hukuk alanı olmuştur.